Een biodegradeerbare of biologisch afbreekbare verpakking valt in aanwezigheid van zuurstof, bij omgevingstemperatuur en onder invloed van een microbiële werking uiteen in koolstofdioxide, water, minerale zouten en biomassa. In afwezigheid van zuurstof wordt het biodegradeerbaar materiaal omgezet in koolstofdioxide, methaan, minerale zouten en biomassa. Biodegradatie vindt plaats in verschillende milieus, bijvoorbeeld water of bodem. Structuurarm. Mineraalarm.
Het proces van biologische afbreekbaarheid dient zich, zonder bijkomende behandeling, binnen een beperkte tijdsspanne af te spelen. In de bodem bijvoorbeeld wordt door de wetgever een biodegradatie van 90 % binnen twee jaar geëist. Een composteerbaar materiaal zal in een professionele composteringsinstallatie binnen een termijn van twaalf weken desintegreren (uiteenvallen in delen) en biodegraderen, zonder negatieve gevolgen voor de compostkwaliteit. Er worden eveneens normen opgelegd voor zware metalen en ecotoxiciteit. Belangrijk zijn de woorden "professionele composteringsinstallatie". De test naar composteerbaarheid biedt geen garantie naar composteerbaarheid in een thuiscomposteersysteem, simpel gezegd een compostvat of -bak.
Zowel voor composteerbaarheid als biodegradeerbaarheid zijn er in Vlaanderen labels ontwikkeld, respectievelijk het “OK compost”-label en het “OK biodegradable”-label, zoals hierboven uitgelegd. Specifiek voor biodegradeerbaarheid in de bodem bestaat het “OK bio soil”-label. Alleen composteerbare kunststoffen met het “OK compost home”-label (let op het woordje “home”!) kunnen desgewenst thuis gecomposteerd worden. Technisch is dat zeker geen probleem; deze kunststoffen zijn immers getest en goed bevonden. Maar …
Er is momenteel een duidelijk probleem met communiceren rond composteren van composteerbare kunststoffen in Vlaanderen. Uit onderzoek van Fost Plus blijkt dat consumenten niet goed wijs geraken uit de termen en logo’s die er momenteel op de markt zijn. Dit maakt de ‘insleep’ van niet-composteerbare kunststoffen waarschijnlijk. Bovendien wordt er niet overal in Vlaanderen gft huis-aan-huis selectief opgehaald, en zijn er aanzienlijke verschillen per verwerkingsinstallatie, wat het op poten zetten van een uniforme communicatie omtrent composteerbare kunststoffen voor heel Vlaanderen verder bemoeilijkt. Toelaten van composteerbare kunststoffen in het thuiscomposteerproces zal wellicht resulteren in de instroom van conventionele kunststoffen die niet thuis composteren. Bovenstaande lijkt Vlaco een goede reden om het composteren van kunststoffen (zowel de biobased, de fossil-based als -uiteraard – de traditionele) niet te adviseren, of te stimuleren.
